بررسی نگرش جوانان به مواد اعتیاد آور و عوامل موثر بر آن: جوانان 18 تا 29 سال شهر تهران

این پژوهش به منظور سنجش نگرش جوانان (18 تا 29 سال) به مواد اعتیادآور شایع در ایران و شناسایی عوامل موثر بر آن، صورت گرفت. در این راستا از یک سو با مصاحبه با متخصصین و شناسایی 5 ماده ی «کرک، تریاک، شیشه، حشیش، ترامادول» به عنوان مواد اعتیادآوری که در حال حاضر در ایران بیشتر مورد مصرف قرار می گیرند، جهت سنجش نوع نگرش جوانان به این مواد، و از سوی دیگر با در نظر گرفتن چارچوبی تلفیقی از نظریات مانهایم، زایونک، بندورا، جسر، کرچ و کرچفیلد و بالاکی، اوتینگ و بوویس و فیش باین و آجزین، 8 فرضیه در نظر گرفته و به بررسی و آزمون این فرضیات، جهت شناسایی عوامل شکل دهنده نگرش در جامعه مورد مطالعه پرداختیم. تحقیق از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق نیز اسنادی و پیمایشی است. به همین منظور تعداد 400 جوان(دختر و پسر) 18 تا 29 ساله ی ساکن در تهران، بصورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و براساس تقسیم بندی تهران به پنج دسته ی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز، با استفاده از پرسشنامه ای که به همین منظور تنظیم شده بود، مورد آزمون قرار گرفتند. کلیه داده ها با استفاده از آزمونهای پیرسون و آزمون های ناپارامتریک کروسکال والیس تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بعد شناختی و بعد احساسی و بعد آمادگی به عمل جوانان به ماده ی تریاک بیشتر از دیگر مواد می باشد و نگرش خیلی ضعیفی به ماده ی کرک دارند، همچنین در تبیین فرضیات بدست آمد که توانمندی خانواده، نوع برخورد اعضای خانواده با مواد، نوع برخورد دوستان با مواد، مصرف مواد توسط اعضای خانواده و مصرف مواد توسط دوستان، در شکل دهی به نوع نگرش جوانان به مواد اعتیادآور تأثیر دارند و پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده و وابستگی فرد به دوستان در شکل دهی به نوع نگرش جوانان به مواد اعتیادآور تأثیری ندارند. همچنین طی نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون بدست آمد که گروه دوستان بیشتر از گروه خانواده در شکل دهی به نوع نگرش جوانان به مواد اعتیادآور تأثیر دارند. در نهایت، بنابر نتایج این پژوهش برنامه های پیشگیری باید به گونه ای تنظیم شوند که از یک سو به ارتقا سلامتی و توانمندی ها و بهبود روابط و ارتباط متقابل خانواده و دوستان بپردازد و از سوی دیگر رشد تواناییهای فردی و رشد مهارتهای زندگی و افزایش درک و آگاهی جوانان از مواد را شامل شود.